Publicatiedatum:
Het kan natuurlijk aan de algoritmes van Big Tech liggen, maar er was voor mij de afgelopen maanden geen ontkomen aan het feit dat 30 jaar na het ontstaan van Gabber er nu een film is waarin deze Nederlandse subcultuur centraal staat: Hardcore Never Dies. Een coming-of-age verhaal wat zich afspeelt tijdens de hoogtijdagen van de Hardcore: 1996. Het jaar waarin ik ook mijn eerste hardcore feest bezocht: Masters of Hardcore in de Hemkade, Zaandam.
De film speelt zich af in Rotterdam en draait om de broers Michael en Danny. Michael is een aspirerende pianist en werkt hard om toegelaten te worden tot het conservatorium. Hij verdient zijn geld in een kas als tomatenplukker. Zijn oudere broer Danny is het zwarte schaap van de familie. Hij woont op zichzelf nadat hij door hun vader uit huis is getrapt en verdient zijn geld met drugshandel. Een handel die naadloos aansluit bij zijn levensstijl: Danny is een rasechte gabber zoals je ze ongetwijfeld kent: kaalgeschoren kop, grote ring oorbellen, een Australian trainingspak, met daarover heen een bomberjas en uiteraard lopend op een paar Nike Air Max BW’s.
Het verhaal begint als Danny plots weer contact opneemt met zijn jongere broertje. Hij vraagt aan hem of hij een schoenendoos die nog bij zijn ouders staat kan overhandigen aan hem. Hij krijgt de expliciete opdracht om er niet in te kijken, dus het eerste wat hij uiteraard doet is er in kijken. De inhoud is niet zo choquerend: wat cassettebandjes van o.a. Parkzicht en een mapje met foto’s van voornamelijk Danny, maar ook enkele naaktfoto’s van zijn vriendin. En zo komt Michael weer bij Danny over de vloer en wordt hij geïntroduceerd in de hardcore scene.
Middels een Technics SL1200 laat Danny tracks als We Are The Gabbers van Rotterdam Terror Corps en Ruffneck Rules Da Artcore Scene !!! horen. Op de bank zit zijn vriendin met een opgeschoren kapsel in een Nike topje een beetje kauwgombellen te blazen terwijl ze op de Super Nintendo een schietspel speelt. Aan de muur hangt een neon lichtbord van Pepsi, maar zijn de s en i afgeplakt. Op dit moment druipen de jaren 90 praktisch van het scherm af.
Danny neemt Michael op sleeptouw en al snel gaat hij helemaal los in de Energiehallen. Uiteraard onder invloed van een pilletje XTC waarvan het effect wordt uitgebeeld door Michael letterlijk te laten zweven boven het publiek. Overigens is er op dat moment een optreden van Rotterdam Terror Corps gaande, die hofleverancier van de soundtrack lijken te zijn.
Na deze nostalgische trip verschuift de focus van het verhaal zich naar de drugshandel van Danny. Danny is een klassieke film dealer die steeds dieper in de shit belandt, maar waar de volgende deal hem naar eigen zeggen echt wel uit gaat helpen. Uiteraard neemt hij tijdens zijn val iedereen om hem heen mee, inclusief zijn broertje en zijn gouden toekomst.
Vanaf dit moment verandert de toon van een film over de hardcore scene in de jaren 90 naar een film over drugsdealers en gangsters in een setting van de hardcore scene in de jaren 90. Het zijn dan wel gabbers die we volgen, maar het verhaal draait alleen nog maar om drugsdeals. De 2e en 3e akte van de films laten zich nog het beste omschrijven als Scarface in de polder. In plaats van een shoot-out in een villa als finale, hebben we nu een shoot-out op een houseparty.
Op een gegeven moment proberen de hoofdrolspelers te ontkomen aan een paar drugscriminelen die het vuur op hun openen en de achteruit van hun auto kapot schieten. Ik denk dat er maar weinig gabbers van toen zich herkennen in dit beeld. Ik in ieder geval niet.
Dit verhaal is het zwakste aspect aan de film die verder gedragen wordt door goede vertolkingen van Danny en Michael door Jim Deddes en Joes Brauers. Met name Deddes, vooral bekend van Joardy (Huilon) heeft de tijd van zijn leven en schmiert er heerlijk op los als de zelfverzekerde Danny. Regisseur Jim Taihuttu heeft zijn best gedaan om de jaren 90 zo authentiek als mogelijk vorm te geven. Hij is daarin zeker geslaagd en de film neemt je zeker terug in die tijd. Voor de mensen die er toen bij waren geweest is Hardcore Never Dies zeker een feest van herkenning.
Maar dat neemt niet weg dat de film wordt neergezet als een ode aan de gabbercultuur en dat uiteindelijk maar zijdelings is. De gabbercultuur is tot vandaag de dag de enige jongerencultuur die zijn oorsprong vindt in Nederland. Toendertijd werd daar flink op neergekeken en werden gabbers steevast als pillenknagende lowlifes die van simpele elektronische muziek hielden gezien.
Daarnaast speelden er tal van andere dingen in de hardcore scene in de jaren 90. De rivaliteit tussen Amsterdam en Rotterdam, de vercommercialisering van de muziek en de daarbij komende meelopers waardoor de scene steeds meer uitgehold werd. Daarnaast was er natuurlijk ook de aanhoudende zweem van extreem rechts die om de gabbercultuur hing. Iets waar veel artiesten destijds publiekelijk afstand van namen. Vandaag de dag gaan mensen als Paul Elstak gewoon zonder enige vorm van schaamte in zee met extreem rechtse politici als Thierry Baudet. De tijden zijn behoorlijk veranderd.
Dit zijn allemaal elementen waar Hardcore Never Dies een verhaal om heen had kunnen baseren. Sommige elementen, zoals het extreem rechts aspect, komen slechts zijdelings terug in deze film. Daarmee mist Hardcore Never Dies de kans om echt een volwaardige film over de gabbercultuur te worden. Wat overblijft is een vermakelijke, maar voorspelbare film over een drugsdealer met een soundtrack uit mijn jeugd.
